The Context of Family Life Styles Associated with Oral Health Care Behavior in Early Childhood
The objective of this study was to determine factors in micro and macro levels associated with oral health care behavior of young children. Qualitative data collection methods were implemented in 24 households, which have 0-5 years-old children, in Baan Suak Pattana and Baan Tham, Nan province. The results of the study showed that family life styles and oral health care behavior of young children were changed by integration of factors both in micro and macro levels. Factors in macro level composed of socioeconomic development, advertising technology development, and culture characteristics. Under the socioeconomic develop- ment, parents have been driven to work outside. Therefore, burden of child bearing was left to their grandparents as well as children were sent to child care center, thus, family function to raise their children was decreased. In addition, television media has influences on consumption culture. Factors in micro level composed of demographic factors, socioeconomic status, family structure, pattern of child care, attitude and parent role models, family discipline, stress, family crisis, family interaction, family function, life skills and social support. Those factors had an effect on child bearing. Stress from economic problem and family crisis affected to family relationship. The parents were lack of life skill learning. They also had wrong attitude toward health as well as the loose discipline of child bearing. Therefore, young children's discipline of oral health care behavior was not established by their parents. They were allowed to consume sweets and snacks freely without training of oral cleansing. To have desirable or undesirable oral health care behavior was depend on family learning and adaptation to their function as the first institution for teaching their children.
1. Ismail AI, Sohn W. A systematic review of clinical diagnostic criteria of early childhood caries. J Public Health Dent 1999; 59(3): 171- 91.
2. Gibson S, William S. Dental caries in pre- school children: Associations with social class, toothbrushing habit and consumption of sugars and sugar-containing foods. Further analysis of data from the National diet and nutrition survey of children aged 1.5-4.5 years. Caries Res 1999; 33: 101-113.
3. ปิยะดา ประเสริฐสม, ศรีสุดา ลีละศิธร. ปัจจัยด้าน พฤติกรรมที่มีความสัมพันธ์ต่อโรคในช่องปาก. ว. ทันตสาธารณสุขภูธร 2542; 17(2): 14-9.
4. เทียบ เกริกมธุกร ครอบครัว ใน การสมรสและความ สัมพันธ์ในครอบครัว. ภาควิชามนุษยสัมพันธ์ คณะ มนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่: 2530:1-23.
5. วรัตนา สุขวัฒนานันท์, ความสัมพันธ์ระหว่างวิถีชีวิต ของบิดามารดา การฝึกอบรมบุตรด้านสุขวิทยาส่วนบุคคล กับภาวะสุขภาพของเด็กวัยก่อนเรียนในกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ พยาบาลศาสตร์ดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหิดล, 2540.
6. Blaxter M. Health & lifestyles. London: Routledge Publication; 1990.
7. Kemm J, Close A. Health promotion theory & practice. London: Macmillan Press Ltd; 1995.
8. ดวงเดือน วีระฤทธิพันธ์, พฤติกรรมสุขภาพช่องปากของ เด็กวัยก่อนเรียนในบริบททางสังคมวัฒนธรรมของชาวเขา หมู่บ้านอีก้อป่ากล้วย, วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (ทันต กรรมสำหรับเด็ก) จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2545.
9. ชุติมา ไตรรัตน์วรกุล, รพีพรรณ โชคสมบัติชัย พฤติกรรมการเลี้ยงนมและของเหลวอื่นด้วยขวดนม และปัจจัยที่สัมพันธ์กับอัตราผุ ถอน อุด ในเด็กก่อน วัยเรียนกลุ่มหนึ่ง ว ทันต 2541; 48(5): 259-68.
10. พัชราลักษณ์ เถื่อนนาดี, สุปรีดา อดุลยานนท์ พฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากของชาวบ้าน : กรณีศึกษา ตำบลป่ามะนาว อำเภอบ้านฝาง จังหวัด ขอนแก่น, ว ทันต ขอนแก่น 2542 : 2(2): 46-57.
11. หฤทัย สุขเจริญโกศล. ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัย ระดับปัจเจกของผู้ปกครอง ปัจจัยทางสังคม วัฒนธรรม และพฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับการดูแลสุขภาพช่องปากใน เด็ก 0-5 ปี ในตำบลออนกลาง กิ่งอำเภอแม่ออน จังหวัด เชียงใหม่, วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (ทันตกรรม ป้องกัน) มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2545.
12. สำนักงานสถิติแห่งชาติ, สำมะโนประชากรและเคหะ พ.ศ. 2543. (ระบบออนไลน์), แหล่งที่มา http:// www.nso.go.th/thai/stat/stat_23/toc_1/1.2.6- 1.xls. (10 กันยายน 2547).
13. สำนักงานสถิติแห่งชาติ, รายงานผลเบื้องต้นการ สำรวจสื่อมวลชน พ.ศ.2546. (ระบบออนไลน์]. แหล่ง ที่มา http://www.nso.go.th/thai/stat/stat_23/ toc 3/3.3.3-1.xls. (10 กันยายน 2547).
14. วิภาพร ล้อมสิริอุดม, ความเข้าใจและการปฏิบัติแบบ ชาวบ้านเกี่ยวกับโรคฟันผุในเด็กปฐมวัย กรณีศึกษา หมู่บ้านแห่งหนึ่ง ในอำเภอนิคมคำสร้อย จังหวัดมุกดาหาร วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (ทันตกรรมสำหรับเด็ก) จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2545.
15. ทิพย์วรรณ กลิ่นศรีสุข, พฤติกรรมการดูแลทันต สุขภาพของเด็กวัยก่อนเรียน (0-5 ปี) กรณีศึกษา ต.บ้านหมอ อ.บ้านหมอ จ.สระบุรี ศิลปศาสตรมหา บัณฑิต (วัฒนธรรมศึกษา) มหาวิทยาลัยมหิดล, 2541.
16. วรางคณา อินทโลหิต, สลิตา อุประ, รสสุคนธ์ พาน ศรี. การศึกษาพฤติกรรมการเลี้ยงดูของผู้ปกครอง ต่อสภาวะสุขภาพช่องปากของเด็กก่อนวัยเรียน ว.ทันตสาธารณสุข 2545; 7: 56-69.
17. ปิยะดา ประเสริฐสม. เด็ก: ขนมหวานฟันผุ, ว.ส่ง เสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม 2546; 26: 311-333.
18. กาญจนา ภู่สว่าง, สภาพสังคมและแนวโน้มของ ครอบครัวไทยในอนาคต. ใน ครอบครัวศึกษา ภาค วิชาการพยาบาลสาธารณสุข คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2533 : 157-76.
19. จันทร์เพ็ญ ชูประภาวรรณ และคณะ. รายงานการ ทบทวนองค์ความรู้เรื่องเด็กเยาวชนและครอบครัวใน ประเทศไทยและข้อเสนอแนะเชิงนโยบายและการวิจัย กรุงเทพ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย; 2541.
20. ทรงธรรม สุคนธาภิรมย์ ณ พัทลุง, ระวีวรรณ ปัญญางาม, การเปรียบเทียบสถานการณ์โรคฟันผุ ของเด็กกลุ่มอายุ 3 ปี ในเขตกรุงเทพมหานครที่บริโภคนมรสธรรมชาติและนมแต่งรสหวาน, ว ทันต 2539, 46(4): 196-202.
21. ดำรง ธำรงเลาหะพันธุ์, ผลกระทบทางสุขภาพของ นักเรียนชั้นประถมศึกษาจากภาพยนตร์โฆษณาอาหารว่าง ทางโทรทัศน์, วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (ทันตกรรม ป้องกัน) มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2547.
22. ปานฤทัย ปานวิจิตร์ ปริมาณคาเฟอีนจากขนมและ ลูกอมในเด็กแต่ละวัน, วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (พิษ วิทยาทางอาหารและโภชนาการ) มหาวิทยาลัย มหิดล, 2540.